ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် အီရန်မှာအthetခံရ
ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် အစ္စမေးလ် ဟာနီယာဟာ အီရန်နိုင်ငံ၊ တီဟီရန်မြို့မှာ အစ္စရေးရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကိုခံရပြီး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဟားမတ်စ်က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ တရုတ်၊ ဂျော်ဒန်နဲ့ လက်ဘနွန်က ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် သတ်ဖြတ်ခံရမှုကို ရှုတ်ချ
ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် အစ္စမေးလ် ဟာယာနီ တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်ခံရတာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေ ရှိလာပါတယ်။
ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်ကို “အစ္စရေးရဲ့ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို အပြင်းထန်ဆုံး ရှုတ်ချတယ်” လို့ဂျော်ဒန်နိုင်ငံက ပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုက “ဒေသတွင်း ပိုမို တင်းမာပြီး မငြိမ်သက်မှုတွေ” ဖြစ်လာစေမယ်လို့ လည်း ပြောပါတယ်။
အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုနောက်ကွယ်မှာ ပါဝင်နေသလားဆိုတာကို အစ္စရေးက ပြောဆိုမှတ်ချက်ပေးတာမရှိသေးပါဘူး။
လက်ဘနွန် ဝန်ကြီးချုပ် နာဂျစ် မစ်ကာတီကလည်း ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို ရှုတ်ချထားပြီး ဒေသတစ်ခုလုံးမှာ အခြေအနေတွေ ပိုဆိုးလာနိုင်တာကိုလည်း သူ့နိုင်ငံရဲ့ အရေးပေါ် အစည်းအဝေးမှာ သတိပေးထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကတော့ “ဒီလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို လုံးဝ ဆန့်ကျင်ပြီး ရှုတ်ချတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် “ဒေသတွင်း မငြိမ်သက်မှုတွေ ပိုပြီး ဖြစ်လာနိုင်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အလေးအနက် စိုးရိမ်ပူပန်တယ်”လို့ လည်း ပြောပါတယ်။
ဂါဇာမှာ “ထာဝရ အလုံးစုံ အပစ်ရပ်ရေး” တည်ဆောက်သင့်တယ်လို့လည်း နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပြောခွင့်ရှိသူ လင်းကျန်က ပြောပါတယ်။
တရုတ်၊ ဂျော်ဒန်နဲ့ လက်ဘနွန်က ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် သတ်ဖြတ်ခံရမှုကို ရှုတ်ချ
ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် အစ္စမေးလ် ဟာယာနီ တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်ခံရတာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေ ရှိလာပါတယ်။
ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်ကို “အစ္စရေးရဲ့ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို အပြင်းထန်ဆုံး ရှုတ်ချတယ်” လို့ဂျော်ဒန်နိုင်ငံက ပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုက “ဒေသတွင်း ပိုမို တင်းမာပြီး မငြိမ်သက်မှုတွေ” ဖြစ်လာစေမယ်လို့ လည်း ပြောပါတယ်။
အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုနောက်ကွယ်မှာ ပါဝင်နေသလားဆိုတာကို အစ္စရေးက ပြောဆိုမှတ်ချက်ပေးတာမရှိသေးပါဘူး။
လက်ဘနွန် ဝန်ကြီးချုပ် နာဂျစ် မစ်ကာတီကလည်း ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို ရှုတ်ချထားပြီး ဒေသတစ်ခုလုံးမှာ အခြေအနေတွေ ပိုဆိုးလာနိုင်တာကိုလည်း သူ့နိုင်ငံရဲ့ အရေးပေါ် အစည်းအဝေးမှာ သတိပေးထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကတော့ “ဒီလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို လုံးဝ ဆန့်ကျင်ပြီး ရှုတ်ချတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် “ဒေသတွင်း မငြိမ်သက်မှုတွေ ပိုပြီး ဖြစ်လာနိုင်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အလေးအနက် စိုးရိမ်ပူပန်တယ်”လို့ လည်း ပြောပါတယ်။
ဂါဇာမှာ “ထာဝရ အလုံးစုံ အပစ်ရပ်ရေး” တည်ဆောက်သင့်တယ်လို့လည်း နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပြောခွင့်ရှိသူ လင်းကျန်က ပြောပါတယ်။
ဟာနီယာကို အခုချိန်မှာ ဘာလို့ ပစ်မှတ်ထားတာလဲ
အစ္စမေးလ် ဟာနီယာကို ၁၉၉၀ နှစ်တွေ နှောင်းပိုင်းမှာ စတွေ့ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က သူဟာ ဂါဇာက ဟားမတ်စ်မှာ နေရာစရလာတဲ့ အရာရှိ ဖြစ်ပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၇ ရက် တိုက်ခိုက်မှု နောက်ပိုင်းမှာ သူ့မိသားစုကို အစ္စရေးက ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ သူနဲ့ ခရီးအတူသွားတဲ့ သူ့ရဲ့ သားနဲ့ မြေးတွေဟာ အစ္စရေးတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီမှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းကတာ ဟာနီယာက တခြား ဟားမတ်စ် စစ်ရေးခေါင်းဆောင်တွေလို လူမြင်မခံဘဲနေသူ မဟုတ်တာပါ။
အစ္စရေးက သူ့ကို သတ်ဖြတ်တာလို့ပဲ ယူဆနိုင်ပြီး အစ္စရေးမဟုတ်ရင် တခြား ဘယ်သူ့လက်ချက် ဖြစ်မလဲဆိုတာ မပြောနိုင်ပါဘူး။ အစ္စရေးကလည်း ဒီတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက် မပေးသေးပါဘူး။ အရင်တုန်းက အခွင့်အရေး ရခဲ့ချိန်တွေတုန်းက မတိုက်ခိုက်ဘဲ ဘာဖြစ်လို့ အခုမှ တိုက်ခိုက်တာလဲ စတာတွေကို မပြောသေးပါဘူး။
အစ္စရေးအနေနဲ့ သူ့ကို ကာတာနိုင်ငံထဲမှာ သတ်ဖြတ်ဖို့ဆိုတာ နိုင်ငံရေးအရ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အီရန်ထဲမှာ တိုက်ခိုက်လိုက်တာကတော့ ဘယ်သူမှ မလုံခြုံနိုင်ဘူးဆိုတာ အစ္စရေးက ပြောချင်တဲ့ သတင်းစကား ဖြစ်ပါတယ်။
ဟာနီယာဟာ အပစ်ရပ်ရေးနဲ့ ဓားစာခံတွေ လွတ်မြောက်ရေး ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ ပါဝင်ဆွေးနွေးနေသူ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခုတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် အဲဒီ ဆွေးနွေးမှုတွေ မလွယ်ကူနိုင်တော့ပါဘူး။
အီရန် သမ္မတသစ်နဲ့ အခု သီတင်းပတ်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့တဲ့ ဟာနီယာ (ဘယ်)ဓာတ်ပုံ ရင်းမြစ်,Reuters
ဓာတ်ပုံ ပုံစာ,အီရန် သမ္မတသစ်နဲ့ အခု သီတင်းပတ်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့တဲ့ ဟာနီယာ (ဘယ်)
ဝေမျှပါ, ဟာနီယာကို အခုချိန်မှာ ဘာလို့ ပစ်မှတ်ထားတာလဲ
၃၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် သေဆုံးတယ်လို့ ကနဦးသတင်းတွေကဆို
အစ္စမေးလ် ဟာနီယာ ဘယ်လို အသတ်ခံရလဲဆိုတဲ့ သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်လာနေပါပြီ။ ကနဦး အခြေအနေတွေအရ သူနဲ့ သူ့ရဲ့ သက်တော်စောင့်တို့ဟာ သူတို့နေထိုင်နေတဲ့အိမ်ကို ဒုံးကျည်ထိမှန်ပြီး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သိထားရပါတယ်။
ဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ အစ္စရေးတွေနဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေအပါအဝင် လူ ၁၂၀၀ လောက် သေဆုံးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာ ၇ ရက် တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်တွေကို ရှာဖွေ အပြစ်ပေးမယ်လို့ ကြွေးကြော်ထားတဲ့ အစ္စရေးဖြစ်နိုင်တယ်လို့ အားလုံးက စောင့်ကြည့်နေကြပါတယ်။
အစ္စရေးက သူရဲ့ ပြည်ပ စစ်ဆင်ရေးတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ မှတ်ချက်ပေးလေ့ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒီတိုက်ခိုက်မှုမှာတော့ ဧပြီ ၁၉ ရက်က အီရန်နိုင်ငံ နတန့်ဇ်က အီရန် နျူကလီးယားစက်ရုံတွေနားက လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်တွေကို အစ္စရေးက ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ပုံစံတူ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုမှာ အစ္စရေး ဂျက်လေယာဥ်တွေက အီရန် လေပိုင်နက် အပြင်ဘက်ကနေ ဒုံးကျည်တွေကို ပစ်ခတ်ခဲ့တယ်လို့ ယူဆထားရပါတယ်။
ရေးသားသူ –BBC Burmese
မိုးနတ်မင်း သတင်းစုံ – Telegram Channel မှလည်း ပြည်တွင်းသတင်း၊ နိုင်ငံတကာသတင်း၊ ဆယ်လီသတင်းများအပြင် ကျန်းမာရေး၊ ဗေဒင်၊ ဗဟုသုတများကိုပါ နေ့စဉ်တင်ဆက်ပေးနေပါပြီ။ အသစ်အသစ်သော သတင်းတွေမလွတ်သွားရအောင် အောက်ပါ Link လေးကိုနှိပ်ပြီး အခုပဲ join ထားလိုက်ပါ။
မိုးနတ်မင်း ပရိသတ်ကြီးလည်း အခုသတင်းလေးကိုဖတ်ပြီး ထင်မြင်ချက်တွေကို ကွန်မန့်မှာရေးခဲ့ရင်း မိတ်ဆွေများသိအောင် သတင်းကို မျှဝေပေးခဲ့ပါဦး။
