ထိုင်ဝမ်ကလူတွေ ယူကရိန်းအတွက် ဘာကြောင့် စစ်တိုက်ပေးတာလဲ
မင်္ဂလာပါ ပရိသတ်ကြီးရေ.. မိုးနတ်မင်း သတင်းစုံမှ ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။ အခုတင်ဆက်ပေးမယ့် သတင်းလေးကတော့ ထိုင်ဝမ်ကလူတွေ ယူကရိန်းအတွက် ဘာကြောင့် စစ်တိုက်ပေးတာလဲ ဆိုတဲ့သတင်းလေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရင်း ပြီးခဲ့တဲ့လက ဆန်ရှန်ဂွမ် ကျဆုံးခဲ့
ယူကရိန်းနိုင်ငံအနောက်ပိုင်း လဗိဗ် မြို့က ဘုရားကျောင်းတစ်ခုမှာ ပြင်ထားတဲ့ အခေါင်းထဲက သူ့သား ဆန်ရှန်ဂွမ်ကို နောက်ဆုံးနှုတ်ဆက်တဲ့အနေနဲ့ သူ့မိခင်က စိုက်ကြည့်နေပါတယ်။
ထိုင်ဝမ်နဲ့ မိုင်ထောင်ချီဝေးပြီး အရင်တုန်းက တစ်ခါမှတောင် မရောက်ဖူးသေးတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခု အတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရင်း ကျဆုံးသွားတဲ့ သူ့သားအတွက် ဂုဏ်ပြုနှုတ်ဆက် ဆုတောင်းပွဲကို ထိုင်ဝမ်ကဆွေမျိုးတွေ၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား အများအပြားနဲ့ အတူ တက်ရောက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
” ရှန်ဂွမ် အမေ့ သားလေး၊ သားဘယ်လောက် သတ္တိရှိတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း သားကို အမေသိစေချင်တယ် ” လို့ သူက ပြောပြီး “သားက အမေရဲ့ ထာဝရသားလေး၊ အမေ့ရဲ့ သားလေး အတွက် ဂုဏ်ယူနေမှာပါ”လို့ ရှန်ဂွမ်ရဲ့ အမေက ပြောနေပါတယ်။
ဆန်ဟာ ယူကရိန်းနယ်မြေကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ လက်အောက်ခံ နိုင်ငံတကာတပ်ဖွဲ့ နဲ့အတူ တိုက်ပွဲဝင်ရင်း ပြီးခဲ့တဲ့လက ယူကရိန်း အရှေ့ပိုင်း လီမန်မြို့တိုက်ပွဲ မှာ ကျဆုံးခဲ့တဲ့ ပထမဆုံး ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံသား တစ်ယောက်ပါ။
သူကျဆုံးပြီးနောက်ပိုင်း ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာ ချက်ထဲမှာ “မစ္စတာ ဆန်ဟာ ယူကရိန်း လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲအတွက် အသက်ပေးခဲ့တဲ့သူ” လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အခုဆို နိုင်ငံခြားကလူတွေ ထောင်နဲ့ချီ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် လာတိုက် ပေးနေကြပြီ သူတို့တွေထဲမှာ ထိုင်ဝမ်ကလာတဲ့သူက ခန့်မှန်းခြေ ၁၀ ဦး ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်တဲ့ကိစ္စက တစ်ကမ္ဘာလုံးကိုတင်သာမက မိုင်ထောင်နဲ့ချီဝေးတဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ကျွန်းထိုင်ဝမ်အထိပါ ရိုက်ခတ် ခဲ့ပါတယ်။
ထိုင်ဝမ်ဟာ တရုတ်နိုင်ငံကပိုင်တဲ့ ပိုင်နက်တစ်ခုလို့ တရုတ်ဘက်က တောက်လျှောက်ပြောနေပြီး လိုအပ်ရင် အင်အားသုံး ပေါင်းစည်းရမယ်လို့တောင် ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ထိုင်ဝမ်ဘက်ကတော့ သူတို့ဟာ တရုတ်ပြည်မကြီးနဲ့ ဘာမှမဆိုင်ပဲ သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ တိုင်းပြည်လို့ မှတ်ယူထားတာပါ။
သြဂုတ်လက အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ ထိုင်ဝမ်ကိုလာလည်တဲ့ ခရီးစဥ်က တရုတ်အစိုးရကို ဒေါသူပုန်ထစေခဲ့သလို ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား ဒေသထဲမှာလည်း တင်းမာမှုတွေ သိသိသာသာ တိုးလာပြီး ထိုင်ဝမ်ကျွန်းတဝိုက်မှာ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ တရုတ်က ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
တစ်နေ့ကျရင် ယူကရိန်းလို ကံကြမ္မာမျိုး ထိုင်ဝမ်ကြုံလာရမှာကို သူစိုးရိမ်တဲ့အကြောင်း ဆန်က သူ့ကိုပြောပြဖူးတာကို ဆန်ရဲ့ အွန်လိုင်း သူငယ်ချင်း ဆမ်မီလင်းက ပြန်ပြောပြပါတယ်။
“ယူကရိန်းပြည်သူတွေကို ရုရှားတွေက နှိပ်စက်thetဖြတ်နေချိန်မှာ ဒီအတိုင်း သူ လက်ပိုက်ကြည့်မနေနိုင်ဘူး” လို့ ဆန်က သူ့သူငယ်ချင်းတွေကို ပြောခဲ့ဖူးတာကိုလည် းပြန်အမှတ်ရနေတယ်လို့ ပြောပြပါတယ်။
ပြီးတော့ သူတွေ့ဖူးသမျှ လူတွေထဲ ဆန်က “အဖြောင့်မတ်ဆုံးလူ” ဖြစ်တယ် ဆိုတာကိုလည်း လင်း က ထပ်ဖြည့်ပြောပါသေးတယ်။
သားဖြစ်သူရဲ့ ရုပ်ကြွင်း ပြန်ယူဖို့ ဆန်ရှန်ဂွမ်ရဲ့ မိခင် ယူကရိန်းထိ သွားရောက်ခဲ့
ထိုင်ဝမ်မှာ အရွယ်ရောက်သူတိုင်း မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရမယ့် ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းထားပြီး စစ်မှုထမ်းပြီးတဲ့သူတွေက ယူကရိန်းက နိုင်ငံခြားတပ်ဖွဲ့မှာ တရားဝင် ပါဝင်ခွင့်ရပါတယ်။
အသက် ၂၈ နှစ် ဂျက်ယိုးဟာလည်း ယူကရိန်းမှာ သွားတိုက်ပေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ သူတွေထဲက တစ်ယောက်ပါ။ လာရောက်ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်ကြဖို့ နိုင်ငံခြားက လူတွေကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဗလိုဒီမီယာ ဇယ်လန်စကီးက တောင်းဆိုအပြီး သုံးရက် အကြာမှာ ပိုလန်ကနေတဆင့် ယူကရိန်းမြို့တော် ကိယက်ဗ်ကို သူ ရောက် သွားခဲ့တာပါ။
“အထူးသဖြင့် ရုရှားတွေ ယူကရိန်းနယ်စပ်ကို စစ်သားတွေ တင့်ကားတွေ အများကြီးလာစုကြတဲ့အချိန် မနှစ်ကစပြီး အခြေအနေတွေကို စောင့်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်လာမယ်လို့ ဘယ်သူမှ ထင်မထားကြဘူး”လို့ ဘီဘီစီကို ဂျက်ယိုးက ပြောပါတယ်။
“ထိုင်ဝမ်နဲ့ ဟိုက အခြေအနေက တူတယ်။အဲ့ဒါကြောင့် ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ ကူညီနိုင်ဖို့ ဘာလုပ်ပေးနိုင်မလဲလို့ စဉ်းစားခဲ့ရတယ်”လို့လည်း သူက ထပ်ပြောပါတယ်။
ဂျက်ယိုးဟာ ယူကရိန်းက ဂျော်ဂျီယာ နိုင်ငံခြားတပ်မဟာကို ဝင်ရောက် ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး အနီးကပ်တိုက်ခိုက်ရေး ကင်းထောက်မစ်ရှင်တွေမှာ တာဝန်ယူခဲ့ပါတယ် ။ သူရောက်သွားတဲ့အချိန်က ကိယက်ဗ်မြို့ကို ရုရှားတပ်တွေ သိမ်းပိုက်ဖို့ ကြိုးစားနေကြတုန်း အချိန်ပါ။
ကိယက်ဗ်မြို့မြောက်ပိုင်း ဘူချာမြို့မှာ ရုရှားတပ်တွေရဲ့ ဗုံးတွေ၊ ဒုံးကျည်တွေနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ အများအပြား ကြုံခဲ့ရတဲ့အကြောင်းကို သူက ပြောပြပါတယ်။
“ မစ်ရှင်တစ်ခုမှာဆိုရင် ပေါက်ကွဲမှုတစ်ခုကြောင့် လူတွေအများကြီး thayဆုံးတာ တွေ့ခဲ့ရတယ်။ သူတို့ရှိတဲ့နေရာနဲ့ မီတာ ၅၀ နီးပါးအကွာမှာ ဗုံးကျပြီး ထပေါက်ကွဲသွားတာ ” လို့ သူ့အတွေ့အကြုံကို ပြန်မျှဝေခဲ့ပါတယ်။
တိုက်ပွဲကနားတဲ့ အချိန်ကျရင်တော့ သူ့တပ်က တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ထိုင်ဝမ်အကြောင်း ဆွေးနွေးဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ ထိုင်ဝမ်မှာ နှစ်နှစ်လောက်နေခဲ့ဖူးတဲ့ လူတစ်ယောက်ကတော့ အဲဒီက အခြေအ နေကို ကောင်းကောင်း သိတယ်။ ထိုင်ဝမ်နဲ့ ယူကရိန်းက ညီအစ်ကိုတွေလိုပဲ။ အခြေအနေတွေကလဲ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း တူတယ်။ မွေးရပ်မြေကို ပြန်ပြီး တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ်ရမှာဆိုတော့ မင်း ဒီမှာ thayလို့မရဘူး”လို့ သူ့ကို ပြောကြတဲ့အကြောင်း ဂျက်ယိုးကပြန်ပြောပြပါတယ်။
ဂျက်ယိုး ယူကရိန်းကနေ ထိုင်ဝမ်ကို ပြန်လာပြီး သူ့ရဲ့ ကော်ဖီလုပ်ငန်းကို ဆက်လုပ်နေပါတယ်။ ယူကရိန်း ပရဟိတ အဖွဲ့တစ်ခုက မကြာခင်ကထုတ်ပြန်တဲ့ ဗီဒီယိုတစ်ခုမှာလည်း သူတို့ ယူကရိန်းကို ဘာကြောင့်သွားရတဲ့အကြောင်းကို ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံသားနှစ်ဦးက ရှင်းပြထားပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ယူကရိန်းကို လာရတဲ့ အဓိက အကြောင်းရင်းက ယူကရိန်း နိုင်ငံသားတွေရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ လွတ်လပ်ရေးကို ကာကွယ်ဖို့ပါ”လို့ ထိုင်ဝမ်အလံကို ကိုင်ပြီး သူတို့က ပြောပါတယ်။
ပြီးတော့ ဒီစစ်ပွဲမှာ “ရုရှားအနိုင်ရသွားရင် တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို ဒီပုံစံအတိုင်း လုပ်လာမှာ စိုးရိမ်ရတယ်။ ဒါကြောင့် ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ လွတ် လပ်ရေးအတွက် အသက် စွန့် အကာအကွယ်ပေးဖို့ ယူကရိန်းကို ကျွန်တော်တို့ သွားချင်တာပါ။”
ယူကရိန်းကို သွားကြတဲ့ ထိုင်ဝမ်သားအားလုံးက သူတို့နိုင်ငံရဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေးအခြေ အနေကြောင့် သွားကြတာမဟုတ်ပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လတုန်းက ယူကရိန်းကို သွားခဲ့တာဟာ သူ့ဘဝမှာအမှတ်တရ တစ်ခုခုကျန်ခဲ့ချင်လို့ သွားခဲ့တာလို့ ပြီးခဲ့တဲ့ဇွန်လတုန်းက ဘီဘီစီ တရုတ်သတင်းဌာကို လီချန်လင်းက ပြောခဲ့ပါတယ်။
တကယ်လို့ ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်ကကျူးကျော်လာခဲ့ရင်လည်း သူဝင်တိုက်မတိုက် ဆိုတာက ထိုင်ဝမ်အစိုးရနဲ့ အမေရိကန်တို့ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုအပေါ် မူတည်နေတယ်လို့ ထပ်ဖြည့်ပြောပါသေးတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က တိုက်ခိုက်လာခဲ့ရင် အမေရိကန်က ခုခံကာကွယ်သွားမယ်လို့ ထပ်ခါတလဲလဲ ပြောဆိုနေပေမယ့် အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ထိုင်ဝမ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ တရားဝင် မူဝါဒက “မပြတ်မသား” ဖြစ်နေသေးသလို၊ ထိုင်ဝမ်ကို ခုခံကာကွယ်မယ်လို့ ကတိကဝတ် မပြုထားပေမယ့်၊ ကာကွယ်သွားမယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကို လည်း မငြင်းပယ်ထားပါဘူး။
ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်က ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မယ့်ကိစ္စ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သူမထင်တဲ့အကြောင်း မစ္စတာဘိုင်ဒန်က ပြီးခဲ့တဲ့လက ပြောထားပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဘာလီမှာကျင်းပခဲ့တဲ့ တရုတ်သမ္မတနဲ့ အမေရိကန်အစိုးရတို့ မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံ ခဲ့တဲ့ G20 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမတိုင်ခင်မှာ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က အခုလိုပြောခဲ့တာပါ။
တရုတ်နဲ့ ပဋိပက္ခဖြစ်နိုင်ခြေအပေါ် ထိုင်ဝမ်လူထုရဲ့ အမြင်တွေက ရောထွေးနေတယ်လို့ ထိုင်ဝမ်လူထုအမြင်ဖိုရမ်က ပေါလ်ဟွမ်က ရှင်းပြပါတယ်။
“စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့အချက်က ထိုင်ဝမ်က လူအများစုက အဲ့ဒီကိစ္စအတွက် စိတ်မပူကြဘူးလို့ ညွှန်ပြနေတဲ့အချက်ပါ”လို့ သူက ဘီဘီစီကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ယူကရိန်းနိုင်ငံမှာ မြင်တွေ့ခဲ့ရသလိုပဲ၊ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုကို လူတွေ ဘယ်လောက်စိုးရိမ်နေသလဲဆိုတာက အဲဒီဖြစ်ရပ် ဖြစ်နိုင်ခြေကို သက်ရောက်မှု မရှိသလို၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ဘာမှ မပြောကြပါဘူး” လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ဘယ်လိုပဲဖြစ် ယူကရိန်းက ရုရှားကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသရွေ့ ထိုင်ဝမ်ကို မတိုက်နိုင်အောင် တရုတ်ကို ထိန်းထားနိုင်မယ်လို့လည်း ထိုင်ဝမ်အများစုက မယုံကြည်ကြဘူးလို့ သူက ထပ်ဖြည့်ပြောပါတယ်။
သူ့သားအတွက် စိတ်မကောင်းဖြစ် ဝမ်းနည်းနေရပေမယ့် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် အခြားသူတွေနဲ့ အတူ တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ သူ့သားရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်က သူ့ကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ နှစ်သိမ့်ပေးစွမ်းနိုင်တယ်လို့ ဆန်ရဲ့ အမေက ပြောပါတယ်။
“သူ့ဘဝရဲ့ နောက်ဆုံးအခိုက်အတန့်မှာ ရဲရင့်တဲ့ စစ်သည်တော်တစုနဲ့ အတူ တယောက်ကိုတယောက် ဖေးမကူညီပြီး တိုက်ပွဲဝင်ရင်းနဲ့ thayခြင်းတရားကို ရင်ဆိုင်ခဲ့တယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် သူ့အတွက် နာကျင်ရပေမဲ့ နှစ်သိမ့်စရာလည်း အများကြီးရခဲ့ ပါတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
ရေးသားသူ – BBC Burmese
မိုးနတ်မင်း ပရိသတ်ကြီးလည်း အခုသတင်းလေးကိုဖတ်ပြီး ထင်မြင်ချက်တွေကို ကွန်မန့်မှာရေးခဲ့ရင်း မိတ်ဆွေများသိအောင် သတင်းကို မျှဝေပေးခဲ့ပါဦး။
